04.07.2015 23:39
Shettlands Larsen I
Við ákváðum það ég og vinur minn sem ég birti mynd af um daginn að skrifa eilítið meir úr WW 2 Og nú ætlum við að rekja svolítið sögu "Shetlands Larsens" Leif
Andreas Larsen («Shetlands-Larsen») (f 9. januar 1906 i Bergen, d 12.
oktober 1990) var einn af þekkstu andspyrnuhreyfingarmönnum í Noregi
í WW2 Hann fæddist inn í hóp 12 systkina .Faðir hans sem
var faraldsali var ættaður frá Asíu en móðirin var dönsk Fáir foringar í
sjóherjum bandamanna hlutu fleiri heiðursmerki en Larsen.Tvisvar var hann sæmdur "Krigskorset
med sverd".Æðsta heiðursmerki Noregs Fyrir stríðið eða frá 1922 var
hann mótormaður á kaupskipum í langfart.Og frá 1931-1938 formaður á
mótorbátum heima í Noregi Allt hljómar þetta furðulega því Larsen var
litblindur Hann kom svo í land og vann um tíma á vélaverkstæði 1940 skráði hann sig í Svenska Frivilligkåren í Finnska vetrarstríðinu
Shetlands-Larsen
Mynd af Netinu © mér óþekkt
Og
barðist þar undir stjórn Gösta Benckert.Þegar því stríði lauk sneri hann
heim. Á heimleiðinni barst honum vitneskjan um að þjóðverjar hefðu
hertekið Noreg Bæði norðmenn og svíar sem í herdeildinni voru héldu
beint til Noregs til að taka þátt í bardaganum við þýska innrásarliðið Í
Noregi börðust Larsen og félagar úr Gösta Benckerts flokknum í Kongsvinger virkinu og einnig og i Glåmdalen. Larsen yfirgaf Noreg 9 febr 1941og kom til Lerwick 11. Febrúar Í Bretlandi, gekk hann strax í deild sem stofnuð hafði verið þar frá Norska sjóhernum
Hann skráði sig í Svenska Frivilligkåren í Finnska vetrar stríðinu
Mynd af Netinu © mér óþekktur
Hann
varð svo miðpunktur "Shetlandsgjengen", Þessari fg norsku sjóhersdeild undir breska
stjórn sem flutti flóttamenn og njósnara fram og til baka á milli Noregs og
Shetland. Larsen hafði góða forystuhæfileika. Hann gerði ekki mikið úr
eigin hæfleikum en gerði þess meira úr þeim hjá samstarfsmönum sínum
«Það var ég skipstjórinn sem fékk orðurnar. En það voru minir menn sem
gerðu mig verðugan þessa" sagði hann einsinni í blaðaviðtali. Hann fór
52 ferðir yfir Norðursjóinn frá 1941 til hausts 1943 á venjulegum
norskum fiskibátum Flokkurinn sem Larsen tilheyrði fór 198 ferðir. Tíu
skútur með 44 manns fórust.Tvisvar fórust bátar sem Larsen stjórnaði en
hann slapp í öll skiftin á æfintýralegan hátt
Arthur einn af bátum Larsen
Mynd af Netinu © mér óþekktur
"Arthur" var í eigu Reidar Søvik m.fl í Søvik. Það
var þann 30. október 1941, sem bátnum rænt af Leif Larsen og Palmar
Bjørnøy og tveimur öðrum frá Shetlandsgjengen, meðan skipið lá í í
Søvik. "Arthur" fór nokkrar ferðir með andspyrnumenn yfir Norðursjó.
Þegar Larsen og félagar hertöku bátinn hékk arnbandsúr í
stýrishúsinu.Eftir stríð leitaði Larsen eigandan uppi og afhenti honum
úrið. MK Arthur var notað í "Operation Title" Aðgerð sem gekk út á að
sökkva hinu þýska "Tirpitz".
Larsen og áhöfn hans á Arthur
Mynd af Netinu © mér óþekktur
Sem
þá var í Asenfirð Átti Arthur flytja þangað Chariot tundurskeyti sem
voru í reynd mannaðir dvergkafbátar Þeir höfðu verið prófað í Englandi
og voru knúnir rafmagni. Áhöfnin kafbátanna voru klæddir í
froskbúninga svo þeir gætu dvalið tímunum saman undir yfirborði sjávar Bátarnir var búin með tímasettar sprengiefni tæki sem hægt væri að festa við bol skipa með segulstáli. Átti að koma þeim eins nálægt herskipinu og hægt var. Áhöfnin á Arthur var þessi Norðmmenn
voru: Leif Larsen,skipstjóri Palmer Bjørnøy, vélstjóri Johannes Kalve,
háseti Bretar voru: Roald Strand loftskeytamaður Sub-Lieutenant William
Brewster Able Seaman A. Brown Sergeant Don Craig Able Seaman Bob Evans Able Seaman Billy Tebb og Able.Seaman Malcolm Causer
Palmer Bjørnøy, vélstjóri
Mynd af Netinu © mér óþekktur
Planið var að dvergbátarnir yrðu lestaður um borð í Arthur og faldir í lest bátsins undir mópokum.Síðan átti að koma þeim við kjölinn á bátnum og síðast draga þá síðustu metrana þannig Lagt var af stað 26 oktober 1942 Fljótlega eftir brottför, lentu þeir félagar í mjög slæmu veðrir. Loks þ 28. Október sáu þeir Larsen strandlengju Noregs nálægt bænum Bud, suður af Kristiansand. Þá gaf vélin sig Áhöfnin var neydd til að hafa hægt um sig meðan Bjørnøy reyndi að koma vélinni í gang.
Dvergkafbátarnir lestaðir
Mynd af Netinu © mér óþekktur
Aðstoð þurfti járnsmiðs til að laga vélina. Sem betur fór þekkti Larsen til eins slíks sem treysta mátti á þarna á
svæðinu.Var bilaða hlutnum komið til hans og gerði hann það sem gera
þurfti Meðan urðu aðrir bátsverjar að hafa gætur á ef til óvinarins
sæist Eftir 3 klukkustundir, tókst það og hægt var að sigla áfram
aftur.Að morgni næsta dags, lagðist Arthur við akker nálægt Edøya. Þar sem "bátarnir" yrði fluttir til og festir við kjölinn.
Arthur að leggja af stað í ferðina frægu
Mynd af Netinu © mér óþekktur
Eftir
að yfirgefa Hestvik þann 31. október, var hópurinn tilbúinn til
athafnanna gegn Þjóðverjum.Nokkru seinna voru þeir stöðvaðir af þýskum
eftirlitsbát Norska áhöfnin faldi skammbyssunar undir
peysur sínum. en Bretar földust hinsvegarí í leynihólfi, með byssur
sínar tilbúnar,. Eftir nokkrar spenntar mínútur af spjalli milli Larsens og hins þýska foringa róaðist andrúmsloftið .Aðeins fyrir áræðni norska áhafnarinnar,slapp Arthur án tortryggni þjóðverja. Eftir aðra nokkrar mínútur, var Arthur leyft að
sigla inn í fjörðinn Báturinn hafði einnig vera heimsóttur af eldri
manni í kajak en eftir að Larsen hafði logið um samstarf hans við
Þjóðverja, sneri sá gamli heim aftur.
Hluti af áhöfnin á Arthur
Mynd af Netinu © mér óþekktur
En þegar þeir félagar áttu eftir 9 sjm í ákvörðunarstað gerði ofsa veður Skyndilega, heyrðist skelfilegur hávaði frá kjölnum þar sem bátarnir voru festir. Eftir að hafa komist í lygnari sjó kafaði Bob Evans undir kjöl til að athuga með dvergkafbátana Þegar hann kom úr kafi hrópaði hann með skelfingu "Það er ekkert þarna" Höfðu bátarnir brotnað af kjölnum og sökkið. Bara 9 sjm frá Tirpitz hafði allt verið unnið fyrir bý. Kæmist upp um herferðina í myndi það hafa voðalegar afleiðinga.Bátsverjar áttu ekki annarskosta völ en að sökkva bátnum og flýja til Svíþjóða Norskir landamæraverðir urðu varir við þá og skutu á þá. Einn leiðangursmanna Bob Evans særðist og náðist. Honum var síðar misþyrmt til dauðs af nasistum
Svona gekk það fyrir sig
Mynd af Netinu © mér óþekktur